Prikkelbare darm syndroom PDS

PDS
Gepubliceerd op: 29-09-2023

Prikkelbare darmsyndroom PDS of Irretable Bowel Syndrom IBS. En dan heb je ook nog IBD, de Irretable Bowel Disease. Bekt allemaal best lekker  en klinkt beter dan “spastische darm” zoals het vroeger genoemd werd, maar wat betekenen deze mondjes vol eigenlijk en wat is het verschil ertussen?

PDS Prikkelbare darm syndroom komt veel voor

Eén ding is zeker, je kunt het allemaal beter niet hebben. Maar helaas komt het héél vaak voor en vooral in Nederland, waar de prevalentie zelfs 11 tot 14% is. Van de wereldbevolking lijdt 4 tot 5% van de wereldbevolking aan dit vervelende fenomeen, wat bij mij de vraag doet rijzen of dit iets te maken kan hebben met onze manier van leven en eten, die ver weg staat van hoe onze verre voorouders leefden.
Ook zijn wij vrouwen 3 maal vaker de sigaar dan mannen en kan het óók bij kinderen voorkomen.

Laten we beginnen met het prikkelbare darm syndroom, afkorting PDS, waarvan de Engelse vertaling dus Irretable Bowel Syndrom is, met als afkorting IBS.

In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen, vooral vrouwen, die door hun huisarts geadviseerd zijn hulp in het complementaire circuit te zoeken óf die door hun huisarts het bos zijn ingestuurd met de mededeling “tja, je kunt er 100 mee worden en helaas kunnen we er niets aan doen”. Daar word je niet blij van, althans niet van het laatste 😉, want 100 worden willen we bijna allemaal, maar dan wel gezond en niet met iedere dag buikpijn en kramp. 

Wat is PDS?

PDS of IBS is een functionele darmaandoening waarbij de darmwerking is verstoord. Bij deze chronische aandoening is het spijsverteringskanaal bijzonder gevoelig voor veel prikkels (stress, dieet, hormonen, medicatie, toxines), waardoor het spijsverteringskanaal zich abnormaal samentrekt. De darm maakt krampachtige, spastische bewegingen en de spieren trekken te snel of juist te langzaam samen.

Bij meer dan de helft van de mensen met PDS zijn de zenuwen in de darmen, met een moeilijk woord het enterische zenuwstelsel genoemd, extra gevoelig. waardoor PDS’ers onder andere eerder pijn ervaren. En nee, je bent dus geen aansteller of een huilebalk en het zit ook niet “tussen je oren”. Jij ervaart het écht als heel pijnlijk.

Symptomen van PDS

Wat zijn nu de symptomen die voorkomen bij PDS?
Dat is best lastig te omschrijven, want deze zijn persoonlijk en ook kunnen de klachten van persoon tot persoon en ook nog eens van dag tot dag verschillen, máár veel voorkomende klachten zijn:

  • Buikpijn: en dan ook nog eens in allerlei vormen: krampend, zeurend, maar ook stekend. De buikpijn vermindert vaak na een succesvol toiletbezoek. Niet echt een lollige boel dus.
  • Afwijkend ontlastingspatroon: zowel obstipatie (verstopping) als diarree komen voor. Val je helemaal in de prijzen, dan wisselen deze klachten elkaar af. Soms komt er ook slijmvorming voor bij de ontlasting.
  • Gasvorming
  • Winderigheid (altijd fijn als je in de rij staat bij de kassa 😉)
  • Opgeblazen gevoel
  • Brandend maagzuur
  • Vermoeidheid
  • Depressie en angststoornissen zijn niet echt een symptoom, maar komen wel duidelijk meer voor bij mensen met het prikkelbare darm syndroom PDS.

Mogelijke oorzaken van PDS (triggers)

  • Te snel en te veel eten
  • Het doorgemaakt hebben van een parasitaire infectie
  • Prikkels door stress, trauma, geneesmiddelen (bijv. maagzuurremmers, laxeermiddelen), hormonen en andere irriterende stoffen
  • Voeding: te calorierijk, te veel ongezonde vetten, te weinig vocht en vezels, tarwe, zuivel, koffie, thee, citrusvruchten
  • Vitamine D-tekort (komt vaak voor bij patiënten met PDS)
  • Beschadiging van de darmwand en leaky gut (lekke darm of hyperpermeabele darm)
  • Disbalans in de darmflora (te veel slechte “beesten” in je darm en te weinig goede)
  • Erfelijkheid

PDS en FODMAP’s

Wat zijn dát dan weer?

FODMAP staat voor Fermentable Oligosaccharides Disaccharides Monosaccharides And Polyols oftewel fermenteerbare oligo-, di-, mono-sacchariden en polyolen. Voorbeelden van voedingsmiddelen met FODMAP’s zijn tarweproducten, peulvruchten, bepaalde noten/zaden, melkproducten met veel lactose, fruit, bepaalde soorten groenten en producten met kunstmatige zoetstoffen.

FODMAP’s zijn eigenlijk een bepaald soort suikers die symptomen kunnen veroorzaken die we kennen van het PDS. Het lichaam is dan niet in staat deze suikers af te breken. Bacteriën in de dikke darm voeden zich dan met de slecht opgenomen suikers, wat leidt tot gasproductie een opgeblazen gevoel en een plofmaag. Je lijf brengt dan vaak meer water naar de darm om het spijsverteringsproces een handje te helpen wat tot diarree kan leiden.

Voordelen en nadelen laag FODMAP dieet

Het laag FODMAP-dieet is inmiddels redelijk bekend en leidt tot goede resultaten. Bij ca. 78% van de patiënten leidt het tot een verbetering. Het is alleen wel zeer pittig en je moet het best lang doen en het kan op de lange termijn tot voedingstekorten en vezeltekorten leiden. Om deze redenen raad ik het persoonlijk niet aan, zeker niet omdat er meerdere manieren zijn om met voeding, leefstijl en suppletie de klachten sterk te doen verminderen en soms zelfs te doen verdwijnen.

Verder bleek uit onderzoeken dat laag FODMAP na 4 weken al leidt tot een verhoogde dysbiose bij 42% van de mensen met PDS. 

Tips bij PDS

  • Houdt bovengenoemde triggers goed in de gaten.
  • Veel mensen bij PDS eten te weinig vezels omdat ze merken dat ze er klachten door krijgen. Vezels die bij PDS goed verdragen worden zijn bijv. psyllium, lijnzaad en haverzemelen.
  • Daarbij is het belangrijk om minimaal 500 gram groenten en 250 gram fruit per dag te eten
  • Minder (behoorlijk) met tarweproducten
  • Wees matig te met zuivelproducten
  • Pak stress aan

Máár het blijft maatwerk: voor de ene persoon zal het opvolgen van dit advies al verbetering geven, maar in andere gevallen is er net ietsje meer nodig, in de vorm van supplementen en aanvullende voedings- en leefstijladviezen. 


IBD: irretable bowel disease

En wat is dan IBD? IBD kent eigenlijk dezelfde symptomen als bij PDS, maar dan komen er ook nog eens ontstekingen in de darm voor. Het is eigenlijk nog een graadje ernstiger, want ontstekingen ontregelen je gehele systeem. De ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa zijn voorbeelden van IBD.

Hulp nodig bij het aanpakken van PDS?

Er kan heel veel met voeding, leefstijl en eventueel aangevuld met suppletie. Neem gerust contact met me op of bekijk de reviews op mijn website eens.

Contact?

 

Delen